Bilim insanları: Böcekler ışığa gitmiyor
Bilim insanları böceklerle ilgili dikkat çekici bir araştırmanın sonuçlarını paylaştı…
Nature Communications isimli dergide yayınlanan araştırmada inanılanın aksine birçok böceğin doğrudan ışık kaynağına gitmediği ortaya çıktı.
Araştırmada uçan böceklerin ışığa doğru çekildiklerine dair – MS 1. yüzyılda Roma İmparatorluğu’na kadar uzanan ve uzun süredir devam eden inancı çürüttü.
Nature Communications dergisinde geçen hafta yayınlanan çalışmaya göre, birçok böcek doğrudan ışık kaynağına doğru uçmuyor ve geceleri dış mekan fenerleri, elektrik direkleri ve sundurma ışıkları etrafında çırpınırken aslında ışığa sırtlarını dönüyorlar.
Ancak kanatlı böceklerin ışık etrafındaki davranışlarını tanımlamak için başka bir deyiş de geçerli olabilir. 30 Ocak’ta yapılan araştırmaya göre, yapay aydınlatmanın varlığında yukarı ile aşağı arasındaki farkı bilmiyorlar.
Uluslararası araştırmacılardan oluşan ekip, insanlar tarafından yakılan ışıkların, uçuş sırasında neyin yukarıda neyin aşağıda olduğunu belirlemek için genellikle algıladıkları en parlak şeyi – gökyüzünü – kullanan böceklerin kafasını karıştırdığına inanıyor.
Araştırmaya eşlik eden yeni bir açıklamaya göre, bilim insanları böceklerin yapay ışıkları gökyüzü zannettiklerini, bu nedenle sırtlarını ya da vücutlarının üst kısımlarını ışık kaynaklarına doğru çevirerek uzayda yeniden yön bulmak için “yorucu bir döngüye” hapsolduklarını düşünüyor.
Bilim insanları, 11 farklı böcek türünün hareketlerini yüksek hızlı hareket yakalayıcı kameralarla önce kontrollü bir laboratuvar deneyinde, ardından da çeşitli böcek türlerinin ekosistemine ev sahipliği yapan Kosta Rika bulut ormanında kaydetti.
477’DEN FAZLA VİDEO İZLENDİ
Florida Doğa Tarihi Müzesi’nde görevli Yash Sondhi, “İlk deneylerden birinde, büyük bir sarı alt kanat güvesinin elimden havalanmasına ve doğrudan UV ampulünün üzerinde uçmasına izin verdim ve hemen baş aşağı döndü. Ancak o zaman laboratuvarda gördüğümüz ve ölçtüğümüz davranışın vahşi doğada da görülüp görülmeyeceğini bilmiyorduk” dedi.
Araştırmacılar 477’den fazla video kaydetti ve böcek deneklerinin uçuş yollarını 3D modellemede yeniden yapılandırmak için bilgisayarla görme araçlarını kullandı. Neredeyse kaydettikleri tüm böcekler ışık kaynağına sırtlarını dönüyordu.
Araştırmayı yapan Sondhi, Florida Müzesi tarafından yayınlanan yeni bültende “Videoları ağır çekimde izliyorsunuz ve bunun tekrar tekrar gerçekleştiğini görüyorsunuz. Belki insanlar bunu fark ettiklerinde, örneğin sundurma lambalarının veya bir sokak lambasının etrafında, doğrudan ona doğru uçuyorlarmış gibi görünüyor, ama durum böyle değil” ifadesini kullandı.
Bilim insanları filme aldıkları güveler, kelebekler, arılar, eşek arıları, yusufçuklar ve daha fazlası arasında üç farklı hareket modeli gözlemlediler – ışık kaynağının etrafında dönme, durma ve ters dönme.
